Fyrri mynd
Nsta mynd
...
Ok
Velkomin á vef Húnahornsins. Við notum vefkökur (e. cookies) til þess að bæta upplifun þína og greina umferð um síðuna.
Með því að nota vefsíðuna samþykkir þú notkun á vefkökum og skilmála okkar.
Hnahornið
Open Menu Close Menu
Hnahornið
Fimmtudagur, 28. mars 2024
   m/s
C
CW
huni.is - RSS-efnisveita
 
Mars 2024
SMÞMFL
252627282912
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31123456
FyrriNúnaNæsti
Veðurstofa Íslands Vegagerðin
Holtavörðuh. 13:11 0 0°C
Laxárdalsh. 13:11 0 0°C
Vatnsskarð 13:11 0 0°C
Þverárfjall 13:11 0 0°C
Kjalarnes 13:11 0 0°C
Hafnarfjall 13:11 0 0°C
VegagerðinVestfirðirVestfirðirNorðurlandNorðausturlandVesturlandAllt landiðMiðausturlandSuðvesturlandSuðurlandSuðausturland
Nöldrið
18. ágúst 2023
Okur, íslenska og illgresi
Já komið þið sæl og blessuð. Nöldri er ekki dauður úr öllum æðum þó langt sé um liðið frá síðasta nöldurpistli. Af nógu er að taka í nöldrinu en ég ætla þó aðeins að nefna nokkur atriði að þessu sinni. Fyrst ætla ég að byrja á verðlaginu í Kjörbúðinni okkar hér á Blönduósi.
::Lesa
Leita í netfangaskrá
 
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
27. mars 2024
71. þáttur. Eftir Jón Torfason
24. mars 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
22. mars 2024
Eftir Bjarna Jónsson
17. mars 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
15. mars 2024
Eftir Bjarna Jónsson
11. mars 2024
Náttúruperlan Flóðið.
Náttúruperlan Flóðið.
Bærinn Bjarnastaðir á miðri mynd.
Bærinn Bjarnastaðir á miðri mynd.
 Bærinn Bjarnastaðir t. vinstri á myndinni. Á þessari mynd sést vel hvar skriðan hefur komið niður fjallið, stíflað ána og runnið c.a. 500 m vestur fyrir árfarveginn og yfir þá hóla sem þar voru að einhverju leiti þegar komnir.
Bærinn Bjarnastaðir t. vinstri á myndinni. Á þessari mynd sést vel hvar skriðan hefur komið niður fjallið, stíflað ána og runnið c.a. 500 m vestur fyrir árfarveginn og yfir þá hóla sem þar voru að einhverju leiti þegar komnir.
Pistlar | 09. október 2018 - kl. 09:19
Bjarnastaðaskriða
Eftir Magnús “lafsson

Síðustu nótt, aðfaranótt 8. október, voru 298 ár frá því Bjarnastaðaskriða féll úr Vatnsdalsfjalli og tók af bæinn Bjarnastaði. Þar fórust 7 manns. Þetta var mikil skriða sem stíflaði Vatnsdalsá og myndaði Flóðið. Vatnið náði allt fram hjá Hvammi í Vatnsdal fyrstu dagana eftir að skriðan féll og spillti engjum á mörgum bæjum og skerti búsetumöguleika hjá þeim sem þá bæi byggðu. Síðan braut vatnið sér leið yfir skriðuna.

Á þeim tæplega 300 árum sem eru síðan skriðan féll hefur framburður árinnar stækkað engjalönd og minnkað ummál Flóðsins. Flóðið er mikil náttúruperla þó þannig hafi fólk örugglega ekki litið á þetta náttúruundur fyrstu áratugina eftir skriðufallið.

Ólafur Jónsson, sem manna mest hefur kannað skriðuföll á Íslandi, telur upptök Bjarnastaðaskriðu í um 650 metra hæð. Farið eftir skriðuna sé um 150-200 metra breitt að ofan en um 250-300 metra breitt að neðanverð og skriðan hafi verið um 20 metra djúp að meðaltali. Norðurjaðar Bjarnastaðaskriðu hefur farið yfir Skíðastaðaskriðu í Hnausunum, en Bjarnastaðaskriða er mun stórgrýttari en hún. Að sunnan er jaðar skriðunnar auðþekkjanlegur. Skriðan hefur steypst yfir ána og fallið vestur með álmu af Vatnsdalshólunum.

Óhemju stór skriða
Af þessari lýsingu má sjá hversu óhemju mikið framhlaup þessi skriða hefur verið. Skriðan fór yfir bæinn á Bjarnastöðum og dóu þar 7 manns. Sú jörð var lengi í eyði en er komin í byggð á ný árið 1752, enda mikið kapp lagt á að byggja klausturjarðir. Vatnsdalshólar voru í eyði nokkur ár eftir að skriðan féll enda hurfu öll engi jarðarinnar og tún. Á þessum tíma voru flestar jarðir á þessu svæði í eigu Þingeyraklausturs. Flestir ábúendur á jörðunum næst sunnan við skriðuna, sögðu jörðum sínum lausum enda verulega skertir búsetumöguleikar á mörgum jörðum. Þá hefur örugglega verið mikill óhugur í fólki að búa á þessu svæði fyrst eftir slíkar náttúruhamfarir. Stóð lengi í þrefi milli klausturhaldara og leiguliða um afgjald og lækkaði leigan víða um 20-30% og virtist samt æði há eftir því sem segir í samtímaheimlildum. Jafnframt var leigugjaldið eftir Þingeyraklaustursumboðið til konungs lækkað um 20 ríkisdali, sem var nálægt 10% lækkun. Umboðið átti þá um 60 jarðir í Húnaþingi. Í skýrslum frá þessum tíma er miklu máli eytt í að meta skaðann á flóðajörðunum og þrefa um afgjald og leigu, kúgildi og því um líkt, en hvergi er getið um nöfn þeirra manna sem fórust á Bjarnastöðum.

Samtímaheimildir
Jón Torfason skrifaði um Bjarnastaðaskriðu í bók um Vatnsdalsá sem út kom hjá bókaútgáfunni Dyngju á Hofi 1990. Í sinni grein segir hann að til séu ýmis konar samtímaskýrslur um skriðufallið. Þar vitnar hann t.d. í bréf og skýrslur frá sýslumanni til amtmanna og konungs og snerta þær einkum lækkun á eftirgjaldi eftir jarðir Þingeyraklausturs sem urðu fyrir tjóni af skriðunni og vatnsflóðinu. Efnismest eru þingvitni, sem tekin voru á Sveinsstöðum dagana 10.-13. júní 1721 að boði Nielsar Fuhrmanns amtmanns. Vitnaleiðslunni stjórnaði Jens Mats Spendrup sýslumaður Skagafjarðar. Þarna voru kallaðir til bestu bændur úr nágrenninum, sýslumaður Húnvetninga og presturinn í Steinnesi. Þá fór fram ýtarleg vettvangskönnun, skriðan mæld og dýpt uppustöðuvatnsins könnuð.

Í skýrslu sem gerð var eftir vettvangsgöngu upp í fjallið kom fram að skriðan neðantil við tindinn í fjallinu, þar sem hún byrjaði að steypast fram, var á breidd 150 faðmar en stykkið sem brast fram úr fjallinu var um 90 faðmar á þykkt. Síðan breikkar skriðan á báðar hliðar meir og meir eftir því sem neðar dregur í fjallið. Fjallstindurinn ofan við skriðuna er brostinn og sundursprunginn, en ekki tókst að mæla breidd sprungunnar, því hún var þakin snjó, sem nýlega hafði fallið. Breidd skriðunnar þar sem bærinn á Bjarnastöðum hafði staðið var mæld 375 faðmar.

Stórt vatn
Dýpt flóðsins var mælt og segir svo í skýrslu. „Framan við klausturjörðina Hjallaland, sem er austan megin í dalnum, var á beitilandi jarðarinnar og á undirlendi hálfrar þriðju álnar djúpt vatn. Einnig á engjum jarðarinnar, sem frá fornu fari hafa legið fram á árbakkanum, var næstum þriggja álna djúpt vatn. Á öðru engi, sem liggur móts við Hvammsengi, var einnar og hálfrar álna djúpt vatn.“ Þá kemur fram í skýrslunni að tveggja álna djúpt vatn var á engjum í Hvammi en ekki var hægt að mæla dýpt vatnsins á Flöguengjum því ekki var unnt að komast þar um á bát vegna grynninga.

Á Helgavatni er dýptin á vesturhluta engjanna og beitilandsins þar 3 og ¼ álnir. Á engi Hnjúks var dýptin 2 og ½ alin. Á Breiðabólstaðar og Miðhúsaengjum var dýpið þrjár álnir og þrír fjórðungar annars vegar og fjórar álnir hins vegar. Á Hólabaksengi var dýptin fjórar álnir og einn fjórðungur. Á Hólaengi 4 og ¼ álnir en á túni þeirrar jarðar við túngarðinn þrjár álnir og þrír fjórðungar. Við bæjarhúsin á Hólum var dýpið  á túninu 1 og ½ alin.

Þrjár kvíslar
Dýpið næst skriðunni var um fimm álnir fyrir ofan og sunnan farveginn sem áin hefur náð að mynda yfir skriðuna. Farvegurinn yfir skriðuna reyndist vera 63 faðmar. Þegar kemur yfir skriðuna skiptist afrennslið í þrjár kvíslar. Ein rennur austur fyrir heimaland klaustursins, sem kallað er Hnausar, gegnum tjörn, Skriðutjörn. Önnur rennur þvert yfir haga og engi áðurnefndrar jarðar, Hnausa, út í tjörn sem heitir Svanatjörn. Minnsta kvíslin rennur vestur út í hinn gamla farveg árinnar.

Í skýrslunum er einnig lýst hvernig áin hefur brotið sér leið yfir skriðuna og hvernig umhorfs sé á þessu svæði þarna á vordögum eftir þetta mikla skriðuhlaup. Þar kemur fram að breidd skriðunnar þar sem gamli farvegur árinnar var sé um 320 faðmar. Þá segir á einum stað: „Að vestanverðu við farveg árinnar hefur áminnst skriða hlaupið áfram yfir stærstu hóla og björg, sem frá fornu fari hafa verið kallaðir Vatnsdalshólar. Lengd skriðunnar í þá átt frá farveginum var um 279 faðmar og hefur margnefnd skriða, eftir að hún hafði fallið yfir ána þakið hólana með stórum steinum og eðju, svo mikilfenglengt ef á að horfa. Yfir að sjá lítur allt út eins og nýrunnin skriða. Hæð sumar stærstu klettanna mælt upp og niður er 20 faðmar.“  Samkvæmt þessu hefur skriðan náð um 500 m vestur fyrir núverandi farveg og hæð stærstu steinanna 30-40 metra.  

Leir og eðja
Jóhann Gottorp sýslumaður gaf skýrslu, en hann kom á vettvang skömmu eftir að skriðan féll. Þar lýsir hann hvernig umhorfs var á þeim tíma og segir m.a. að hvorki hann né þeir sem með honum voru hefðu vogað sér út á skriðuna því hundur sem hljóp á undan þeim sökk svo djúpt í leir og eðju. Í þessari samtímaskýrslu sýslumanns kemur fram að auk þess fólks sem fórst í skriðunni hafi öll bæjarhús eyðilagst, tvö kúgildi klaustursins fórust og annar fénaður. Leigufénaður sem var úti, uppi í fjallinu lifði. Ekkert hefur fundist af því fólki eða skepnum sem fórst, húsum eða heyi, nema eitt mannslæri, sem fannst úti í vatninu í vetur, beinbrot úr hesti eða kind og loks nokkur smásprek af húsavið eða smátrjám.

Þá kemur fram í skýrslu sýslumanns að hann hafi þann 24. október farið með 20 menn til þess að athuga hvort unnt væri að ræsa flóðið fram, en það reyndist ógerlegt með öllu. Áherslan sem lögð var á að sýna fram á að ómögulegt væri að ræsa flóðið fram stafar vafalaust af því að nauðsynlegt var að sanna að allt hafi verið reynt til að koma í veg fyrir tjón af flóðinu, því vegna þess varð að lækka leigugjald á jörðum klaustursins í neðanverðum Vatnsdal.

Lífshætta að fara út á skriðuna
Svipaða skýrslu gefur Ormur Bjarnason prestur í Steinnesi, sem reyndi að komast að bænum á Bjarnastöðum daginn eftir skriðuna. „En okkur var ógerlegt án lífshættu að komast áfram í skriðunni nema tvær til þrjár álnir fyrir leir og eðju.“ Þá voru sendir menn upp fjallið og tókst þeim með erfiðsmunum að komast það nærri að þeir gátu fullvissað sig að þar sæust engin ummerki hvorki um byggingar, menn eða skepnur. Í skýrslu sinni kemur Oddur inn á það eins og Jóhann sýslumaður að ógerlegt sé með öllu að ræsa flóðið fram

Skrifað 8 október 2018
Magnús Ólafsson frá Sveinsstöðum.

Höf. rzg
Þingeyrakirkja
Þingeyrakirkja
Fréttir | 28. mars 2024 - kl. 09:02
Páskarnir eru ein mesta hátíð kristinna manna. Þá er krossfestingar Krists og upprisu hans minnst. Þessi merki boðskapur hefur táknræna merkingu ekki síður en sögulega. Margir nota hátíðina til samvista með sínum nánustu, vinum og/eða ættingjum, sumir leggjast í ferðalög en aðrir njóta einfaldlega þess að vera til. Svo eru þeir sem sinna helgihaldi um páska og rækta trú sína og innri mann.
Glaðheimar
Tillögurnar fimm sem hægt er að kjósa um
Tillögurnar fimm sem hægt er að kjósa um
Fréttir | 27. mars 2024 - kl. 18:35
Íbúar í Húnaþingi vestra geta valið milli fimm tillagna að slagorði fyrir sveitarfélagið, sem lýstir kjarna samfélagsins og hægt er að nota í kynningarskyni. Síðastliðið haust framkvæmdi Háskólinn á Bifröst íbúakönnun og var fólk m.a. beðið um að koma með hugmyndir að slagorði fyrir Húnaþing vestra. Nokkrar tillögur bárust og hafa nú fimm verið valdar til að kjósa um. Einnig er hægt að koma með nýja hugmynd. Sagt er frá þessu á vef Húnaþings vestra.
Ástarbréf Ketilríðar
Ástarbréf Ketilríðar
Pistlar | 27. mars 2024 - kl. 09:06
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Mamma/Sigríður Ỏlafsdóttir, fæddist á Mörk eins og Ingimar Guðmundur, bróðir hennar og til Laxárdalsins óf hún sterka tryggð, fjölskyldan átti þar og eignaðist góða granna, þar á meðal eldri hjónin í Mjóadal, Ingibjörgu og Guðmund Erlendsson hreppstjóra. Það var tekið vel á móti gömlum sveitungum þegar amma og afi fluttu úr Hegranesinu 1917.
Fréttir | 26. mars 2024 - kl. 14:48
Hjá Biopol á Skagaströnd hafa verið gerðar tilraunir til að nýta kjöthluta grásleppunnar til framleiðslu á matvöru og verða afurðirnar kynntar á sjávarútvegssýningunni í Barcelona í næsta mánuði, að því er fram kemur á vef Fiskifrétta. Haft er eftir Halldóri G. Ỏlafssyni, framkvæmdastjóra Biopol, að gerðar hafi verið tilraunir með kald- og heitreykingu grásleppuflaka og þurrkun á grásleppuhveljum með það fyrir augum að bjóða hana sem valkost í gæludýrafóður.
Fréttir | 26. mars 2024 - kl. 14:11
Byggðarráð Húnaþings vestra harmar einhliða ákvörðun Íslandspósts um að loka Pósthúsinu á Hvammstanga, sem hafi í för með sér niðurlagningu á 2,5 stöðugildi. Ákvörðunin rýri samkeppnishæfni fyrirtækja sem selji vörur í vefverslun á svæðinu þar sem aðgengi að þjónustu geti haft áhrif á afgreiðsluhraða. Þetta kemur fram í bókun byggðarráðs frá fundi þess í gær.
Fréttir | 26. mars 2024 - kl. 09:28
Tveir bílar sem komu úr gagnstæðri átt lentu saman í hörðum árekstri á hringveginum við bæinn Enniskot í Húnaþingi vestra síðdegis í gær en lögreglan fékk tilkynningu um slysuð rétt fyrir klukkan 17. Í tilkynningu frá henni segir að tvennt hafi verið í hvorri bifreið og að tveir hafi verið fluttir slasaðir með sjúkraflugi frá Blönduósflugvelli til Reykjavíkur, og tveir með sjúkrabifreið. Ekki sé hægt að segja til um meiðsl fólksins að svo stöddu.
Fréttir | 25. mars 2024 - kl. 14:58
Í byrjun júní eru fyrirhugaðar breytingar á póstþjónustu á fjórum stöðum á Norðurlandi. Til stendur að loka pósthúsunum á Hvammstanga, Siglufirði og Dalvík og samstarfspósthúsinu í Ỏlafsfirði. Nú verða sendingar afgreiddar af bílstjórum póstbíla og í póstboxum. Þegar eru komin póstbox á Hvammstanga og Dalvík en í næsta mánuði verða sett upp box í Ỏlafsfirði og á Siglufirði. Þetta kemur fram á vef Íslandspóst.
Stjórn Styrktarsjóðs A-Hún. ásamt stjórnarmönnum Hollvinasamtaka HSB. Mynd: Hlynur Tryggvason
Stjórn Styrktarsjóðs A-Hún. ásamt stjórnarmönnum Hollvinasamtaka HSB. Mynd: Hlynur Tryggvason
Tilkynningar | 25. mars 2024 - kl. 14:17
Frá stjórn Hollvinasamtaka heilbrigðisstofnunarinnar á Blönduósi
Stjórnarfundur var haldinn þann 21. mars hjá Hollvinasamtökum HSB. Eftir fundinn mættu sannkallaðir gleðigjafar, en það var stjórn Styrktatsjóðs A-Hún. þau Valgarður Hilmarsson formaður, Erla Ísafold Sigurðardóttir og Sigríður Eddý Jóhannesdóttir. Færðu þau samtökunum rausnarlega gjöf kr: 500.000 upp í kaup á þrekhjóli fyrir skjólstæðinga 3. og 4. hæðar.
Már Jónsson og Jón Torfason. Mynd: hi.is
Már Jónsson og Jón Torfason. Mynd: hi.is
Fréttir | 24. mars 2024 - kl. 12:09
Út er komin bókin Þessi frægu glæpamál: Morðin á Sjöundá og Illugastöðum. Það eru Már Jónsson, prófessor í sagnfræði við Deild heimspeki, sagnfræði og fornleifafræði HÍ og Húnvetningurinn Jón Torfason, fyrrverandi skjalavörður á Þjóðskjalasafni Íslands sem rita ítarlegan inngang og tóku saman heimildir sem eru gefnar út í heild sinni í fyrsta sinn í þessari bók. Útgefendur eru Sýnisbók íslenskrar alþýðumenningar og Háskólaútgáfan.
Kaldakinn Torfalækjarhreppi um 1930. Mynd: Héraðsskjalasafn Austur-Húnavatnssýslu
Kaldakinn Torfalækjarhreppi um 1930. Mynd: Héraðsskjalasafn Austur-Húnavatnssýslu
Pistlar | 24. mars 2024 - kl. 09:47
71. þáttur. Eftir Jón Torfason
Eftir flutning Sveins Halldórssonar að Hnjúkum 1809 bjuggu Halldór Jónsson og Guðrún Jónsdóttir kona hans áfram í Köldukinn til 1811 en í stað Sveins kom nýtt sambýlisfólk um tveggja ára skeið (1809-1811). Það voru Jón Jónsson (um 1740-1816) og Jarþrúður Jónsdóttir (1748-20. ágúst 1825), höfðu lengi búið á Miðgili í Langadal og fluttu héðan að Engihlíð þar sem Jón lést 1816.
Eiðsstaðir í Blöndudal. Mynd: Héraðsskjalasafn Austur-Húnavatnssýslu
Eiðsstaðir í Blöndudal. Mynd: Héraðsskjalasafn Austur-Húnavatnssýslu
Pistlar | 22. mars 2024 - kl. 10:25
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Horfinn er þangað hugurinn. Hrakningar, leitir, villa / ónáða byggðamanninn minn / mögnuðum kitlum fylla. Horfinn er þangað hugurinn, / hvenær sem gengur illa. Sigurður gaf út tvær ljóðabækur, Sandfok 1940, Rætur og mura 1955, en ferða- og hestabækur skrifaði hann líka og fyrst hreif hann mig með bók sinni Einn á ferð og oftast ríðandi.
Mynd: umferdin.is
Mynd: umferdin.is
Fréttir | 22. mars 2024 - kl. 10:02
Ekkert ferðaveður er á Norðurlandi vestra þessa stundina. Þæfingur, snjóþekja eða hálka er á flestum leiðum á svæðinu og víða hvasst. Holtavörðuheiði er lokuð vegna veðurs og verður staðan metin á hádegi. Ỏfært er um Laxárdalsheiði. Vatnsskarð er lokað vegna veðurs og þar eru bílar sem þvera veginn. Þverárfjall er lokað vegna veðurs. Gular veðurviðvaranir eru í gildi á öllu Norðurlandi, sem og á Vestfjörðum, Breiðafirði og á Austurlandi að Glettingi.
Frá samráðsfundinum á Blönduósi. Mynd: Aðsend
Frá samráðsfundinum á Blönduósi. Mynd: Aðsend
Fréttir | 22. mars 2024 - kl. 09:13
Samstarfsyfirlýsing um samvinnu gegn ofbeldi og öðrum brotum, og um bættrar þjónustu fyrir jaðarsetta hópa, undir heitinu Öruggara Norðurland vestra, hefur verið undirrituð af Lögreglustjóranum á Norðurlandi vestra, Sýslumanninum á Norðurlandi vestra, sveitarfélögunum Húnaþingi vestra, Húnabyggð, Skagabyggð Skagaströnd og Skagafirði, Húnavatns- og Skagafjarðarprófastdæmi, Heilbrigðisstofnunum Norðurlands og Vesturlands, Fjölbrautaskóla Norðurlands vestra og ungmennasamböndunum USAH, USVH og UMSS.
Sveinbjörg Rut Pétursdóttir er nýr formaður USVH. Mynd: usvh.is
Sveinbjörg Rut Pétursdóttir er nýr formaður USVH. Mynd: usvh.is
Fréttir | 21. mars 2024 - kl. 15:41
Héraðsþing Ungmennasambands Vestur-Húnvetninga var haldið í Félagsheimilinu Hvammstanga á þriðjudaginn og sá Hestamannafélagið Þytur um skipulagningu þess. Á þinginu var Sveinbjörg Rut Pétursdóttur kjörin nýr formaður USVH til tveggja ára en hún tekur við af Guðrúnu Helgu Magnúsdóttur sem setið hefur sem formaður síðastliðin fjögur ár. Þá var nýr meðstjórnandi kjörinn til tveggja ára, Guðrún Gróa Þorsteinsdóttir, en hún tekur við af Elísu Ýr Sverrisdóttur.
 
Prenta Prenta  
 
Til baka
 

©2024 Húnahornið