Júní 2023 | ||||||
S | M | Þ | M | F | L | |
28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 |
Fyrri | Núna | Næsti |


Holtavörðuh. | 00:10 | SSV 5 | 3°C |
Laxárdalsh. | 00:10 | SV 4 | 4°C |
Vatnsskarð | 00:10 | SV 1 | 3°C |
Þverárfjall | 00:10 | SV 3 | 4°C |
Kjalarnes | 00:10 | V 4 | 6°C |
Hafnarfjall | 00:10 | SSA 3 | 7°C |


30. október 2022 Stutt hugleiðing um íslenskunaSumum finnst ókurteisi að einhver tali íslensku og jafnvel móðgast fyrir hönd þeirra sem ekki tala hana. ::Lesa |
Það er svo gaman að eiga hefðir sem maður hlakkar til. En það er nú einu sinni þannig með hefðir að þær eru ekki allar svo skemmtilegar og sumum þeirra vildum við kannski alveg vera án. Sumar þeirra tengjast jólunum en ekki endilega allar.
Ég
er ein þeirra sem hef týnt mér í því sem ég hélt að yrði að gera fyrir jólin, ég var til dæmis mjög upptekin af því að
búa mér til jólahefðir þegar ég var flutt að heiman og byrjuð að eignast börn.
Ég
má til með að segja ykkur stutta sögu, þetta er sönn saga og hún gerðist fyrir
ekkert svo löngu síðan, í það minnsta á mælikvarða okkar fullorðna fólksins.
Þessi
saga gerðist þegar ég var með nýfædda dóttur, rétt viku gamla, og tveggja og
hálfs árs son. Þegar ég kom heim af sjúkrahúsinu eftir notalega sængurlegu var
rétt vika í jól og ég var ekki búin að baka piparkökur! Eins og allir vita þá
koma jólin ekki nema maður baki piparkökur með börnunum sínum – eða er það
ekki? Þarna ákvað ég að þetta væri alveg bráðnauðsynlegur hlutur, sonur minn, tveggja og hálfs árs yrði
að fá að baka piparkökur og skreyta fyrir jólin, annars væri náttúrlega
ófyrirséð hvað myndi gerast, svo ekki sé nú minnst á hvað ég væri þá dæmalaust
vonlaus móðir. Svo einn morguninn hnoðaði ég í deig milli mjalta með þeirri
nýfæddu, og svo þegar litli prinsinn kom heim úr leikskólanum flatti ég út deigið
og sá stutti skemmti sér auðvitað ljómandi vel við að skera út kökurnar.
Ég
hins vegar skemmti sér hreinlega ekki baun þar sem sólarhringarnir þar á undan
höfðu verið óvenju annasamir, til dæmis við það að koma barni í heiminn og
sinna því á öllum mögulegum og ómögulegum tímum sólarhrings. Um
kvöldmatarleytið var litli pattinn yfirspenntur og óþarflega sætur innvortis,
eftir langan dag í leikskóla, svo allt fjörið við piparkökubaksturinn og að
lokum eftir að hafa smakkað á afrakstri vinnu sinnar. Ég hafði enga orku til að
sinna honum í þessu ástandi og nýfædda dóttirin lét í sér heyra því hún fékk
ekki nóg að drekka, ég hafði nefnilega alveg gleymt að passa mig og hvílast. Ég
get lofað ykkur því að minningin um þennan piparkökudag hefur ekki orðið til
þess að auka dálæti mitt á þessu sætabrauði.
Haldið
þið að það hefði ekki verið nær fyrir mig að setjast niður með þessum litla
dreng og syngja með honum nokkur jólalög, lita með honum fallega mynd eða bara
spjalla í stað þess að reyna að búa til einhverja glansmynd sem endaði
eiginlega með ósköpum? Ég þarf ekki að spyrja, því þetta segir sig alveg
sjálft. Og ég stórefast um að hann eigi nokkrar minningar frá þessum degi sem
átti að vera svo mikilvægur liður í vel heppnuðu uppeldi, því hann var jú bara
smábarn.
En
ég lærði af reynslunni – og kannski verður þessi litla saga mín einhverjum hér
víti til varnaðar og þá hef ég gert góðverk í dag. Piparkökubakstur fyrir jólin
hefur sem sagt ekki orðið að hefð á mínu heimili.
Það
er ein hefð sem mér þykir svo vænt um og hef alltaf jafn gaman af, það er að fá
jólasveinana í heimsókn á aðfangadag með jólapóstinn. Fjölskyldan hefur oft
lagt á sig mikið span milli húsa til að vera örugglega heima þegar þeir koma,
því ekki vil ég missa af
heimsókninni.
Hressilega
vindhviðan sem fylgir þessum ágætu bræðrum hleypir fjöri í heimilisfólkið og
brosið lifir á andlitunum í langan tíma eftir að útidyrunum er lokað á eftir
þeim. Ég fyrirgef þeim meira að segja ýmislegt sem mörgum öðrum myndi ekki
leyfast, til dæmis að rjúka inn í nýskúraða stofuna á snjóugum stígvélum, bara
af því mér þykja þeir svo skemmtilegir.
Ég
veit að börnin mín hafa ekki alltaf verið jafn spennt fyrir þessum heimsóknum,
þess bera myndir í albúmunum okkar glögg merki. Þar má sjá myndir af börnum í
mömmufangi með skelfingarsvip en mamman brosir út að eyrum við hliðina á
jólasveinkunum. Ég hef þó ekki alltaf
verið svona hrifin af þessum heimsóknum því ég á eina nokkuð ljósa minningu frá
heimsókn jólasveinanna með jólapóstinn þegar ég, lítil skólastelpa, átti heima
hér í Hlíðarbrautinni.
Á
þeim tíma átti Siggi pabbi minn ljómandi fínan grænan Bens vörubíl sem stóð í
innkeyrslunni. Bílnum hafði verið bakkað inn eins og venjulega og þarna beið
hann alveg rólegur eftir því að vera notaður af eiganda sínum – sem líklega var
kominn í smá jólafrí. Þetta árið var veðrið gott á aðfangadag og mikið fjör hjá
jólasveinunum. Eitthvað urðu þeir forvitnir þegar þeir sáu þennan fína bíl og
einn þeirra athugaði hvort bíllinn væri opinn. Þegar hann komst að því að
bíllinn var opinn gerði hann sér lítið fyrir og stökk upp í hann og settist í
bílstjórasætið. Þar sat hann í þessu hásæti og hossaði sér og sneri stýrinu til
og frá. Mér leist ekkert á þetta því við systurnar höfðum fengið skýr skilaboð
um að bíllinn væri ekki leiksvæði – og þarna sat þessi jólasveinn bara og lék
sér. Líklega var hann að upplifa gamlan draum um að fá að keyra svona fínan bíl,
ég held það séu ekki margir vörubílar heima í hellinum þeirra. En fiktinu var
ekki lokið því lykillinn var í svissinum - og jóla gamla datt í hug að prófa að
snúa honum. Hann kunni þó sem betur fer ekki meira en svo á bíla að hann vissi
ekkert á hvaða pedala hann ætti að stíga til að koma bílnum í gang svo það
tókst nú ekki.
Ég
man ennþá tilfinninguna þar sem ég stóð, væntanlega stóreyg, í þvottahúsinu og
fylgdist með þessum aðförum sveinka. Hjartslátturinn var hraður og óvissa,
vantrú og hræðsla þyrluðust um í höfðinu. Mikið sem mér létti þegar
jólasveinninn fékk nóg af þessum tilraunum og kom aftur niður til okkar og
lokaði bílhurðinni með ægilegum skelli. Þetta árið var ég mjög sátt þegar þeir
kvöddu og héldu í næsta hús – og þarna fékk ég sönnun fyrir því hvað
jólasveinar geta verið mikil ólíkindatól. Núna hef ég alveg kjark til að segja
þeim til ef þeir ætla að fara að gera eitthvað af sér og fikta í hlutum sem
þeir kunna ekkert á – og ég er strax farin að hlakka til heimsóknarinnar á
aðfangadag.
Í
vetur fékk ég spurningu frá amerískum vinum um það hvenær mætti fara að skreyta
fyrir jólin hér á Íslandi. Þessir vinir mínir höfðu vanist þeirri hefð heima í
Ameríku að um leið og Þakkargjörðarhelginni lyki væri jólaskrautið tínt út úr
geymslunni og sett upp og allir dyttu í jólagírinn. Þeir höfðu ekki orðið varir
við neina reglu um þetta hér á Íslandi. Svarið sem mér datt helst í hug að það
mætti eiginlega bara setja upp jólaskraut þegar mann langaði til – þeir sem eru
mikil jólabörn byrja snemma, aðrir seinna og vafalaust eru einhverjir sem ekki
kæra sig um að setja upp jólaskraut, og það er bara allt í lagi. Auðvitað eigum
við að hafa hlutina eins og okkur best hentar, búa til okkar hefðir hvað þetta
varðar.
Í
kjölfarið af þessu spjalli fór ég svo að hugsa um það hvenær ég dytti í
jólagírinn. Hvort það væri eitthvað eitt umfram annað sem kveikti þá
tilfinningu hjá mér að jólin væru alveg að koma, einhver ómissandi hefð. Nokkur
atriði komu upp í hugann og má nefna þegar stórfjölskyldan hittist, sker út og
steikir laufabrauð, þegar kveikt er á fyrsta aðventukertinu, þegar ég byrja að
baka smákökurnar eða þegar ég fæ afskurði af randalínunum hennar mömmu, þegar
batik-myndirnar eru hengdar upp í gluggana í skólanum, þegar krakkarnir í 6.
bekk fara að æfa helgileikinn fyrir litlu jólin, þegar kirkjukórinn byrjar að
æfa jólasálmana, þegar ég fer að huga að jólakortagerð eða setja upp
jólagardínurnar í eldhúsinu? Ég er ekki viss um að það sé einhver ein hefð sem
kveiki á jólaskapinu – líklega er það sambland allra þessara hefða.
Eitt
er ég þó alveg viss um að segi mér hvenær jólin eru alveg að koma, en það er
gamla góða Kók auglýsingin þar sem fólkið situr í hnapp og myndar jólatré með
dásamlegum kertalogum og syngur „I‘d like
to buy the world a home, furnish it with love“ – og sæti strákurinn með
kúrekahattinn kyrjar „coca cola“.
Þegar þessi auglýsing sést í sjónvarpi þá eru jólin alveg að koma.
Allt
eru þetta dásamlegar hefðir sem ég tengi jólum og vildi ekki vera án, en ég er
alveg viss um að þó svo ég gæti ekki verið viðstödd einhverja þessara viðburða,
gert eitthvað af þeim atriðum sem ég taldi upp hér að framan eða ef ég missti
af auglýsingunni góðu, þá kæmu jólin samt sem áður – og þau yrðu alveg
örugglega alveg jafn indæl stund og alltaf – í faðmi fjölskyldunnar.
Hefðir
eru góðar svo lengi sem við verðum ekki þrælar þeirra og förum að hamast við að
gera eitthvað sem okkur finnst við verða að gera, eitthvað sem veldur okkur
kannski bara streitu og vanlíðan.
Við
skulum viðhalda hefðum sem gleðja okkur og veita okkur hlýju í hjartað, en
sleppa öllum hinum ef við mögulega getum.
Að
þessu sögðu vil ég senda ykkur góðar óskir um ánægjulega aðventu og jólahátíð,
Húsfrúin

02. apríl 2023 Sjö leiðir til að létta þér þrifin í vor og sumarNú er vorið komið og sumarið framundan og þá er ekki úr vegi að koma með nokkur góð húsræða. ::Lesa |

03. febrúar 2023 Á ferðalagiGuðmundur var að spjalla við Tóta, bróður sinn í Kaliforníu. ::Lesa |