Pistlar | 01. september 2021 - kl. 09:23
Sögukorn - Fleyg orð
Eftir Inga Heiðmar Jónsson

 „Við komum heim um nóttina og ég skreiddist strax í rúmið eftir langan vinnudag, frá klukkan sex um morguninn. Við höfðum heldur ekki borðað sérlega mikið um daginn. En hver haldiði að hafi komið út úr myrkrinu þegar við renndum í hlað og sett snoppuna í mig annar en Mósi sem var kominn heim fyrir löngu. Virtist hann glaður yfir að ég væri líka kominn heim!

Daginn eftir var farið aftur upp að Sæunnarstöðum að heyja meira"

Hvenær erum við komin heim? Hvar finnst okkar heima? Fyrir fáeinum dögum ókum við úr einu þorpi í annað, sunnan úr Flóa norður á Skagann breiða og söguríka þar sem Sveinn Torfi átti æskuárin sín, dagurinn hans var 5. sept. 1945, en honum auðnaðist ekki að sjá bókina sína komast í hendur gömlu sveitunganna, við Sunnanmenn, hlutum það hnoss, norðan- og sunnanmenn sameinuðust í bókasafninu/Gamla kaupfélaginu út við Höfðann og Sigríður Erla Gunnarsdóttirk, ekkja Sveins Torfa, kynnti fyrir okkur bókina nýju, Með grjót í vösunum, sem nú var komin heim.

Lýsing á heyskap Höskuldsstaðamanna upp á Hallárdal, samskipti við Pétur prest, sem þá var enn konulaus, lýsing á uppsveiflu á Skagaströnd 1939-45, mynd af Elínborgu kennara í Röðulfelli, heyskapur á starengjunum á Másstöðum og svo þegar Sveinn Torfi kemur í barnaskólann í Grindavík, verður fangaráð unga Norðlendingsins að hafa nóg grjót í vösum.

Margar myndir prýða bókina, heyvinna á Læk og upp á Laxárdal, Siggabúð,  afasystirin Ásta og Hjörtur í Vík, heill bókarkafli er af Bjössa á Syðra-Hóli og sveitungum hans í Höskuldsstaðasókn, sjósókn á Skagaströnd og í Grindavík fær gott rúm í endurminningum Sveins Torfa eins og ferðin austur fyrir fjall með Ólafi Ketilssyni þegar höfundur hefur tekið stefnu á Laugarvatn og skólagöngu þar.

Sigríður Erla kona höfundar segir í formála:

„Torfi fór ungur til sjós og var á grásleppuveiðum með föður sínum á Skagaströnd. Fjölskyldan flutti til Grindavíkur 1955 og þar varð lífið öðruvísi og erfiðara. Frá tólf ára aldri byrjaði hann að vinna í fiski. Hann var stór og sterkur og gat þolað mikið álag þrátt fyrir ungan aldur. Á menntaskólaárunum var hann á sumrin á línu- og netaveiðum, humartrolli og síld á bátum frá Grindavík. Hann var alla tíð stoltur af sjómennsku sinni."

Síðar í formála segir: „Eftir því sem tíminn leið og árin færðust yfir leituðu endurminningarnar sífellt meira á hug Torfa. Hann átti auðvelt með að skrifa og átti efni í fleiri greinar og hafði áform um að skrifa meira þegar hann féll frá. Hann hafði sterkar taugar til Íslands og var alltaf sannur Íslendingur í hjarta sínu."

Þær eru fjölskrúðugar myndirnar sem Sveinn Torfi dregur upp handa lesendum sínum í bókinni nýju, þessi prófessor í vatnaverkfræði í Þrándheimi sem við eigum að þakka góða sögu- og samverustund með nýju bókinni hans norður við Húnaflóann laugardaginn 28. ágúst s.l.

Við ókum heimleiðis daginn eftir, félagarnir þrír að sunnan, heim í þorpið okkar þar sem hækkandi fasteignaverð í borginni verður til að ýta undir húsbyggingar og sumir setja upp svip ef haldið er áfram að tala um þorp.

Sveinn Torfi Þórólfsson, bókarhöfundur, sögumaður og söguhetja, lést 28. des 2016 en sagan hans lifir og ljóð Rúnars frænda hans á Skagaströnd um sköpunargleði sem set ég hér neðan við:

Innra með mér oft ég finn
eld sem fyllir huga minn
þá er eins og geisli glóð
gegnum allt mitt rauða blóð.
Sál mín fer úr sínum skorðum
fyllist öll af fleygum orðum
elur af sér ljóð. RK

Meira efni:
Bókarkynning á Skagaströnd 28/8 ´21:  https://www.huni.is/index.php?pid=32&cid=18365
Nokkur ljóð Rúnars Kristjánssonar: http://bragi.arnastofnun.is/hunafloi/hofundur.php?ID=16158
Ljóð og vísur Kristjáns Hjartarsonar: http://bragi.arnastofnun.is/hunafloi/hofundur.php?ID=17482

Ingi Heiðmar Jónsson

Höf. rzg

Húnahornið - Fréttavefur allra Húnvetninga