Pistlar | 07. ágúst 2014 - kl. 18:22
Eftir Guðmund St. Ragnarsson
Fimmtudaginn 31. júlí var í Morgunblaðinu lítil forsíðufrétt um að Landsvirkjun
hyggist reisa í nánustu framtíð 3 virkjanir á veituleið Blönduvirkjunar. Ég
fletti á blaðsíðu 20 þar sem tekin voru viðtöl við forsvarsmann Landsvirkjunar
og stöðvarstjóra stöðvarstjóra Blönduvirkjunar og fjallað ítarlega um málið. Í
umfjölluninni segir ennfremur að takmarkað framboð raforku standi orkufrekri
atvinnuuppbyggingu á Sauðárkróki og á Eyjafjarðarsvæðinu fyrir þrifum. Með virkjununum
á veituleið Blönduvirkjunar á að bæta úr því. Engin viðtöl voru tekin við
forsvarsmenn sveitarfélaganna í Húnaþingi vegna fréttarinnar. Það var og. Ég
þurfti að lesa þetta yfir aftur: Með virkjununum í Blöndu á að bæta úr atvinnuuppbyggingu á Sauðárkróki og
Eyjafjarðarsvæðinu.
Ég var barn á Blönduósi þegar umræðan um virkjun Blöndu
hófst. Ég man sérstaklega eftir her góðra hugsjónarmanna sem fjölmenntu á palla
Alþingis til að berjast fyrir virkjuninni. Og svo var virkjað. Mikil bjartsýni
ríkti um að tilkoma virkjunarinnar myndi auka atvinnu í héraði og bæta
lífskjör. Því miður er var sú ekki raunin til lengri tíma þótt vissulega hafi
verið mikil umsvif á svæðinu á meðan framkvæmdir áttu sér stað og bændur fengu
greiddar bætur vegna lands sem fór undir vatn. Varanleg störf vegna virkjunarinnar
eru sárafá. Ég segi ekki engin en allt að því.
En þrátt fyrir framangreinda frétt er ekki öll nótt
úti. Þann 15. janúar sl. var á Alþingi samþykkt eftirgreind þingsályktunartillaga:
„Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni að koma á samstilltu átaki stjórnvalda
og sveitarfélaga í Austur-Húnavatnssýslu um eflingu atvinnulífs og sköpun nýrra
starfa á Norðurlandi vestra með nýtingu raforku sem framleidd er í
Blönduvirkjun. Markmiðið með átakinu er að efla samkeppnishæfni svæðisins og
undirbúa það fyrir þá uppbyggingu sem fylgir orkunýtingu Blönduvirkjunar og
jafnframt vinna að markaðssetningu svæðisins sem iðnaðarkosts, svo sem fyrir
gagnaver.”
Virkjum strax þessa þingsályktunartillögu. Það tók
Alþingi tvö löggjafarþing að samþykkja jafn sjálfsagða ályktun og að framan
greinir en málið komst fyrst á dagskrá þingsins í desember 2012. Í greinargerð
með þingsályktuninni segir: ,,Frá því að byggingu Blönduvirkjunar lauk árið
1991 hafa sveitarfélög í Austur-Húnavatnssýslu unnið að því að laða orkufrekan
iðnað í héraðið. Orka frá Blönduvirkjun er ekki nýtt á svæðinu en veruleg
hagkvæmni er í því fólgin að nýta orkuna sem næst virkjunarstað og komast þannig
hjá flutningstapi orku.”
Í 23 ár hefur verið unnið að því án árangurs að laða
orkufrekan iðnað í héraðið. Í því ljósi er tilefni til að spyrja hvernig og
sérstaklega hvenær ríkisstjórnin ætlar að koma á því samstillta átaki
stjórnvalda og sveitarfélaga í Húnaþingi (sem því miður búa við krónískt
samstöðuleysi eins og allir vita) sem nauðsynlegt er svo tillagan verði að
veruleika? Á allur nýr orkufrekur iðnaður að eiga sér stað á Grundartanga sem
er við höfuðborgarsvæðið? Hvað segja alþingismenn Norðvesturkjördæmis um það
eða þingmenn yfirleitt? Hvað segir ráðherra byggðamála? Hvað segja heimamenn?Ég
vona að sveitarstjórnarmönnum í Húnaþingi beri gæfa til baráttu, ákveðni og
samstöðu í svona stóru máli og taki málið föstum tökum þegar í stað. Fyrir
fólkið. Hagsmunirnir eru miklir. Núna er tíminn til að snúa vörn í sókn.
Höfundur er Húnvetningur búsettur í Reykjavík