16:05 |
18. mars 2024 |
Stökuspjall: Hér er ekkert vað!
Anna Hannesdóttir á Brún var flutt til Akureyrar síðla vetrar 1904. Hún var veik af berklum. Þar var Guðmundur bróðir hennar, síðar prófessor, þá héraðslæknir. En sú för reyndist erindisleysa. Jóni á Brún, manni hennar barst bréf snemma á slætti þar sem Guðmundur læknir tjáði honum að Anna biði dauðans. Þar væri um hann einan að ræða um úrlausnir á vandamálum hennar. En þessari fregn fylgdi það og, að Anna óskaði þess að sjá Jón áður en yfir lyki sem ekki gæti oltið á löngum tíma. |
11:34 |
17. mars 2024 |
Íslenskur matur
Eftir Bjarna Jónsson
Bændur verða að tryggja að íslensk matvæli verði betur merkt því flestir neytendur vilja velja íslenskt vegna gæða og hreinleika. Við upprunamerkingar og innihaldslýsingar innfluttra matvæla eigum við ekki að hrökkva sem fullvalda þjóð, heldur setja okkur betri löggjöf í eigin landi. Það er sameiginlegt hagsmunamál framleiðenda matvæla, neytenda, stjórnvalda og ekki síður verslunarinnar og innflutningsaðila, að bæta merkingar á matvælum og tryggja þannig betur rétt neytenda til upplýsinga um uppruna þeirra, framleiðsluhætti, lyfjanotkun og umhverfisáhrif. |
15:08 |
15. mars 2024 |
Sögukorn: Vor Vigdísar 1980
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Meðan takast menn á hér / og margir saknæmt rausa / yfir vaka vil ég þér / Vigdís makalausa (JG). Vigdísarvor kallaði Guðmundur Bergsstaðaskáld vorið 1980, en það sáum við ekki fyrir hvernig þróaðist frekar en veður á ókomnum vikum eða mánuðum, já og áratugum því Vigdís, stjarnan okkar, hefur bæði orðið langlíf, heilladrjúg og áhrif hennar og starfa hennar hafa breiðst víða. |
13:02 |
11. mars 2024 |
Réttur til sambúðar á hjúkrunarheimilum og búsetu á landsbyggðinni
Eftir Eyjólf Ármannsson
Það er eins og við séum slitin í sundur, það er ekki hægt að segja annað, og einmitt þegar kannski væri mest þörfin fyrir stuðning. Þetta sagði viðmælandi í Kastljóssviðtali árið 2013. Eiginkona hans þurfti að flytjast á hjúkrunarheimili og hann vildi fara með henni en fékk ekki samþykkt færni- og heilsumat. Maðurinn heimsótti konuna sína daglega í þrjú ár. |
09:06 |
11. mars 2024 |
Auknar veiðiheimildir til strandveiða
Eftir Bjarna Jónsson
Í liðinni viku mælti ég fyrir þingsályktunartillögu um um eflingu strandveiða með auknum aflaheimildum. Í tillögunni er lagt til að stækka félagslega hluta kerfisins úr 5,3% upp í 8,3%. Einnig er lagt til að endurskoðuð verði skipting aflamagns á milli aðgerða innan kerfisins og meiri veiðiheimildum beint til strandveiða og smærri útgerða. |
10:13 |
09. mars 2024 |
Þættir úr sögu sveitar: Skipti eftir Guðrúnu Jónsdóttur
70. þáttur. Eftir Jón Torfason
Gengið var frá dánarbúi Guðrúnar Jónsdóttur frá Köldukinn þann 22. desember 1808, eftir nokkurt þref eins og rakið var í síðasta þætti. Arf eftir hana tók eiginmaður hennar, Sveinn Halldórsson, og tveir synir þeirra, Sölvi (28. ágúst 1806-15. október1833) og Bjarni (22. júlí 1808-3. júní 1871), auk Rósenkars Guðrúnar- og Guðmundssonar (1798-1854) sem fyrr hefur verið getið. |
20:19 |
06. mars 2024 |
Sögukorn: Að unna bókum
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Kvennaskólinn á Ytri-Ey fluttist til Blönduóss 1901, en á Ey hafði setið sýslumaður og voru húsakynni þar rýmri en annars staðar í héraði og fegurðin ríkir á Skagaströnd hvort sem við lítum til lands eða sjávar - eða himins, norðurljósin eiga þar heima, m.k. ef árvökull - þ.e. kvöldgóður - myndasmiður er í sveitinni. Ég kveð þig, fuglinn fleygi / sem fjarst við sjónarrönd / um loftsins víða vegi / á vængjum berst frá strönd. Þinn bróðir vildi ég vera
er vindar haustsins bera / mitt sumar suður í lönd. Ỏlafur Halldórsson - Haustvísa. |
21:10 |
03. mars 2024 |
Stökuspjall: Orgar brim
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Góður Drottinn gefi þér / gufuga fiska fjóra. Hann mun, máski, hugsa sér / að hafa þá nógu stóra. Bóndinn á Knarrareyri gefur Björgu fjóra fiska og Björg þakkaði með vísunni. Eftir það rak fjóra stórhvali á fjöru bónda. Bók um Látra-Björgu kom út fyrir fjórum árum, samin af Helga Jónssyni 1890-1969 frá Þverá í Dalsmynni, en er þó frekar upprunninn, m. k. uppalinn, í heiðinni milli Reykjadals og Bárðardals. Þar voru bæirnir Laugasel, Stafnsholt og Víðasel. |
15:56 |
25. feb. 2024 |
Þættir úr sögu sveitar: Flókin skipti á arfi
69. þáttur. Eftir Jón Torfason
Eins og fyrr var rakið fluttu Jón Halldórsson og Filippía Jónsdóttir frá Smyrlabergi að Köldukinn 1792 þar sem Jón dó 1802 eða 1803, en Filippía bjó áfram. Búskapur þeirra virðist hafa gengið bærilega, þau tíunda 10-13 hundruð næstu ár sem fer upp í 15 hundruð aldamótaárið 1800 en lækkar niður í ca. 10 hundruð í harðindunum á næstu árum. |
15:42 |
25. feb. 2024 |
Sögukorn: Færast fjöllin stóru
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Stöldrum við í Mjódd á fimmtudaginn, ljóðalestur kl. 14, kleinukaffi kl. 15, minningar kvika svo allan daginn og alla daga, utan Mjóddar sem innan, flestar norðan úr Flóanum bjarta og ísgjarna, en þar una þó ær í hlíðum, selir í víkum, kýr á engjum, fuglar í klettum, hross í haga og laxar í hyljum. |
15:36 |
25. feb. 2024 |
Að hvíla í stundinni
Eftir Sigurbjörn Þorkelsson
Vissir þú að þú ert ein af fegurstu og mikilvægustu perlunum í perlufesti Guðs skapara þíns? Þú ert ofin/n úr dýrmætasta efni sem framleitt hefur verið.
Við erum svo ósjálfbjarga ein og sér en ólýsanlega fagrar og dýrmætar, himneskar lífsins perlur þegar vera okkar og tilgangur eru sett í samhengi við lífsins kjarna. Friðaðar óendanlega dýrmætar náttúruperlur sem alls ekki má vaða yfir, vanvirða eða misnota. |
14:57 |
19. feb. 2024 |
Hvað er málið?
Eftir Sigurbjörn Þorkelsson
Málið er ekki að vera alltaf alls staðar: Mega ekki missa af neinu eða að gefa sig út fyrir að vita alltaf allt best eða finnast maður þurfa að eiga alltaf síðasta orðið í öllum mannlegum samskiptum.
Það snýst eiginlega ekki heldur um að þykjast vera eitthvað. Að vera háður því að þurfa sífellt að vera að toppa sig, háður einhverjum markmiðum eða sigrum á ævigöngunni. |
19:04 |
16. feb. 2024 |
Leikfélag Dalvíkurbyggðar
Frá Leikfélagi Dalvíkurbyggðar
Við í leikfélagi Dalvíkurbyggðar vildum segja þér frá því sem er í gangi hjá félaginu. Svo er mál að í janúar varð félagið 80 ára, svo ljóst að þetta ár skipar stóran sess hjá félaginu. Að halda úti félagastarfi í 80 ár í litlu samfélagi eins og Dalvíkurbyggð er, finnst okkur vera ákveðið afrek. Eins og gengur og gerist í svona félagsskap koma hæðir og lægðir, en ljóst að félagið nú er fullt eldmóðs og hlakkar til 80 ára afmælisársins. Í haust munum við fagna afmælinu sérstaklega með ljósmyndasýningu í Bergi. |
19:34 |
11. feb. 2024 |
Þættir úr sögu sveitar: Blinda og barnafjöld
68. þáttur. Eftir Jón Torfason
Jón yngri Jónsson (1747-22. apríl 1822) Þorvarðssonar virðist hafa tekið við búsforráðum í Köldukinn fljótlega eftir að Guðrún Jannesdóttir móðir hans dó (1785), sbr. síðasta þátt nr. 67. Ætla má að hingað komi árið 1786 eða árinu fyrr kona ættuð framan úr Vatnsdal, Sigríður Jónsdóttir (1747-22. desember 1818), sem tekur brátt við forráðum innan stokks. Hún giftist Jóni Jónssyni yngra 9. maí 1787 og sonur þeirra Jón junior fæðist 5. september sama ár. |
18:20 |
11. feb. 2024 |
Sögukorn: óð hægt Kópur
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
Mál er mér skylt, lesarar góðir, því tannlæknar mínir báðir, Páll og Sigurjón - og sjálfur ég - eiga ættir að rekja til Steinsstaðabænda og Goðdalapresta en þangað flutti sr. Páll sunnan af Kjalarnesi, með árs viðdvöl í Snóksdal: Páll Sveinsson, f. 1650, prestur í Brautarholti, Kjalarneshreppi, Kjós. 1703. Árin 1703 og 1704 rak hann einnig bú á jörðinni Sjávarhólum á Kjalarnesi. Prestur í Brautarholti 1681-1710 en sat á Skrauthólum 1705 að því er virðist og ef til vill lengur. |