Hröslulegt tal og herfilegar sögur finnast í safni Jóns �rnasonar, þar er náma handa þeim sem skoða vilja málfar frá nítjándu öld, sagnasmekk og átrúnað. Fjölda vísna og tilsvara er þar að finna, m.a.s. stundum áminnandi:

Lastaðu ekki nefið mitt hið forna
ekki skapti sjálfa sig
ein heiðarlig
seimþorn norna.                                 

Örnefnavísur lifa vel og er skjótast að benda á sveitavísur sýsluskrifarans Guðmundar Einarssonar á Ytri-Ey. En þjóðsögurnar geyma líka marga örnefnavísuna:

Eru í hrauni Ögmundar
ótal margir þröskuldar
fákar meiða fæturna
og fyrir oss brjóta skeifurnar.

Leirulækjar-Fúsi á í þjóðsögunum bæði vísur og leggur til efni í sögur. Hann uppnefndi fólkið sem ætlaði til altaris í �lftaneskirkju á Mýrum og er sagður hafa laumað miða með vísunni inn í handbók prestsins:

Nikulás langi
með hund í fangi;
Halldór krakur,
baulubakur;
Valgerður flæða,
Lambastaða-læða;
Imba pula,
Valka gula,
Kristín skita
sem allt vildi vita;
Gunna pysja,
tíkin Ysja
og Krunki. 

En annað rit tengt Jóni Ã�rnasyni er tekið saman af Finni Sigmundssyni landsbókaverði og ber það hógværa heiti: Úr fórum Jóns Ã�rnasonar og er í tveim heftum, sendibréf þeirra Jónanna, safnara og forseta, Benedikts Gröndal, nokkur frá feðrum skólapilta, sum austan af landi og svo frá þeim er skráðu sögur og vísur og sendu Jóni. Já, Konrad Maurer fær þarna bréf og svo mætti áfram telja. Mikinn fróðleik er þarna af finna um bréfritara og atburði frá þessum tíma. 

Bréfabækur eru skemmtilegar. Kannski þarf lesandinn að komast á ákveðið aldursstig til að njóta þeirra. Bækurnar er góður gluggi til að virða fyrir sér þá baráttu sem beið Jóns, drengsins norðan af Skaga sem stundaði skriftir í Reykjavík alla ævina og skilaði miklu starfi og stórum arfi til menningar �slendinga.

Jóns �rnasonar ætlum við að minnast n.k. sunnudag í messu á Hofi kl. 14. Staðarpresturinn, sr. Bryndís Valbjarnardóttir, stígur í stólinn, almennur safnarsöngur verður, en hálftíma fyrir athöfnina hefst leikur á orgel kirkjunnar. Messukaffi verður í Skagabúð að lokinni athöfn.

Tilvísanir:
Vísur úr Þjóðsögum J�: http://bragi.info/hunafloi/vardveisla.php?U=i2&ID=7434
GE sýsluskrifari: http://bragi.info/hunafloi/hofundur.php?U=g0&ID=15618
Eru í hrauni Ögmundar: http://bragi.info/hunafloi/visur.php?VID=27504 Leirulækjar-Fúsi: http://bragi.info/hunafloi/visur.php?VID=26347
Halldóra Bjarnadóttir segir frá Jóni frænda sínum: http://stikill.123.is/blog/2014/12/02/halldora-bjarnadottir-segir-fra-joni-franda-s/

Síðasta stökuspjall: http://www.huni.is/index.php?cid=13020  
Séra Jónmundur: https://is.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3nmundur_Halld%C3%B3rsson
Þegar fólk við drykk og dufl: http://bragi.info/hunafloi/visur.php?VID=27373

Aukavers: Jónmundur Halldórsson var lengi prestur hjá Grunnvíkingum og segir Guðrún �sa frá honum í �rbók F� 1994. Þar er að finna hvatningarvísu eða kannski er réttara að kalla versið sjálfshjálpar- eða sjálfsnægtavísu:

Þegar fólk við drykk og dufl
drabbar suður í löndum
saumum við okkur sálarkufl
úr sólskini norður á Ströndum.

Ingi Heiðmar Jónsson